Tiếng đế trong đoạn trích “Thị Mầu lên chùa”: Quan điểm và góc nhìn
Trong đoạn trích “Thị Mầu lên chùa” trích từ vở chèo “Quan Âm Thị Kính”, tiếng đế đóng vai trò quan trọng trong việc thể hiện quan điểm và góc nhìn về nhân vật Thị Mầu.
Quan điểm của tiếng đế
Tiếng đế vừa là lời bình luận trực tiếp của tác giả, vừa đại diện cho quan điểm của xã hội phong kiến đương thời. Tiếng đế chủ yếu thể hiện sự khinh bỉ, lên án đối với Thị Mầu.
– Đế chê Thị Mầu là “con dã”, “con điếm”, “giái điếm”: Những từ ngữ này mang ý nghĩa miệt thị nặng nề, phơi bày bản chất xấu xa, đê tiện trong mắt xã hội.
– Đế chỉ trích Thị Mầu “gần chàng gần thiếp”: Hành động này bị coi là trái với luân thường đạo lý, phá vỡ trật tự xã hội.
– Đế chê Thị Mầu “mê đắm sắc tình”: Khát vọng tình yêu của Thị Mầu bị xã hội quy kết là hư hỏng, tội lỗi.
Đồng tình hay không đồng tình?
Là một người đọc ở thế kỷ 21, người viết có góc nhìn khác với xã hội phong kiến đối với nhân vật Thị Mầu:
Đồng tình:
– Đế phản ánh đúng một bộ phận xã hội đương thời với quan niệm bảo thủ, trọng nam khinh nữ, coi trọng lễ giáo bề ngoài.
– Tiếng đế lên án hành vi vi phạm luân thường của Thị Mầu, góp phần duy trì trật tự xã hội.
Không đồng tình:
– Tiếng đế quá khắt khe với Thị Mầu, không thấu hiểu được hoàn cảnh và mong muốn của nhân vật.
– Đế tập trung vào lên án Thị Mầu mà chưa thấy được nỗi khổ đau và bất công mà nàng phải chịu đựng.
– Đế thể hiện thái độ trọng nam khinh nữ, coi phụ nữ là đối tượng bị phán xét và phê phán chứ không phải là con người có quyền được hạnh phúc.
Tạm kết
Tiếng đế trong đoạn trích “Thị Mầu lên chùa” phản ánh quan điểm của xã hội phong kiến, nhưng không thể đại diện hoàn toàn cho giá trị đạo đức phổ quát. Khi đọc tác phẩm văn học cổ điển, chúng ta cần có cái nhìn biện chứng, vừa trân trọng những giá trị nhân bản, vừa phê phán những định kiến xã hội lỗi thời để có thể thấu hiểu sâu sắc ý đồ của tác giả và ý nghĩa của tác phẩm.