Ngôn chí: Tấm gương một bậc hiền nhân
Qua bốn câu thơ kết của “Ngôn chí”, ta được hé lộ một góc nhìn sâu sắc về cuộc sống và tâm hồn của nhà thơ:
“Nhân sinh được mấy thuở
Tuổi trẻ chẳng hai lần
Thân gầy guộc, da mòn
Có khi nào thong thả?”
Những câu thơ này chẳng khác gì một lời nhắc nhở sâu sắc về bản chất phù du của thời gian. Nhà thơ nhận thức được rằng cuộc đời con người ngắn ngủi và mong manh, giống như một ngọn nến đang cháy dần. Chính vì vậy, ông trân trọng từng khoảnh khắc, đặc biệt là thời thanh xuân tươi đẹp.
Tuy nhiên, đường đời đầy gian nan thử thách, khiến ông không khỏi lo lắng. Thân thể gầy guộc và làn da mòn mỏi cho thấy sự vất vả ông phải trải qua. Ông ám chỉ rằng cuộc sống này không phải lúc nào cũng thư thái và nhàn nhã, mà có những thời điểm ông phải đối mặt với khó khăn và gánh nặng.
Dẫu vậy, qua lời thơ, ta không cảm nhận được sự bi quan hay tuyệt vọng. Ngược lại, nhà thơ thể hiện một sự chấp nhận sâu sắc về bản chất của cuộc sống. Ông nhận ra rằng những khó khăn và thách thức là một phần không thể tránh khỏi của con đường trưởng thành.
Qua đó, bài thơ “Ngôn chí” không chỉ là một lời bình luận về cuộc sống của riêng nhà thơ, mà còn là một bức chân dung phổ quát về sự tồn tại của con người. Nó nhắc nhở ta trân trọng thời gian, sống trọn vẹn từng khoảnh khắc và chấp nhận cả những thử thách và gian khó trên đường đi.