Phân tích tác phẩm “Lão Hạc” của Nam Cao trong chương trình Văn học 8 Cánh Diều
Mở bài:
Trong tuyển tập văn ngắn “Đôi mắt,” nhà văn Nam Cao đã khắc họa một bức tranh ảm đạm của nông thôn Việt Nam thời thực dân Pháp. “Lão Hạc” là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của ông, thể hiện sâu sắc bi kịch đau thương của người nông dân nghèo khổ trong xã hội cũ.
Nội dung:
“Lão Hạc” kể câu chuyện về một ông lão nông nghèo tên là Hạc sống cô đơn với con chó Vàng. Vì hoàn cảnh túng quẫn, lão buộc phải bán con chó đi, một người bạn trung thành mà lão hết mực thương yêu. Sau khi bán con chó, lương tâm cắn rứt không thôi, lão quyết định tự tử khỏi cuộc đời đau khổ.
Phân tích nhân vật lão Hạc:
* Tình yêu thương con: Trước hết, Lão Hạc là một người cha giàu lòng yêu thương con. Ông chấp nhận chịu đựng mọi khó khăn để dành dụm cho con được số tiền cưới vợ.
* Tính cách tự trọng: Mặc dù nghèo khổ, Lão Hạc luôn giữ vững lòng tự trọng. Ông từ chối nhận sự giúp đỡ của Binh Tư vì không muốn làm phiền người khác.
* Tâm lý cô đơn và bế tắc: Cuộc sống nghèo đói, cô đơn đã khiến lão Hạc trở nên tuyệt vọng. Lão không còn tìm thấy ý nghĩa trong cuộc sống, vì thế, lão quyết định tự kết liễu cuộc đời mình.
Bi kịch của lão Hạc:
* Bi kịch về nghèo đói và áp bức: Sự nghèo đói và áp bức của xã hội thực dân đã đẩy Lão Hạc vào bước đường cùng. Ông không có khả năng thoát khỏi hoàn cảnh đói khổ, bế tắc.
* Bi kịch về nhân phẩm: Thực tế khắc nghiệt đã chà đạp lên nhân phẩm của lão Hạc. Ông phải bán đi người bạn trung thành của mình, rồi phải lựa chọn cái chết để giải thoát khỏi đau khổ.
* Bi kịch về tình thương: Tình thương của Lão Hạc dành cho con và con chó Vàng càng làm cho bi kịch của ông thêm đau đớn. Ông không thể bảo vệ những người mình yêu thương khỏi sự tàn khốc của xã hội.
Ý nghĩa tác phẩm:
* Tố cáo xã hội bất công: “Lão Hạc” phơi bày bộ mặt bất công, vô nhân đạo của xã hội thực dân, nơi người nghèo bị áp bức, bóc lột đến cùng cực.
* Thương cảm với số phận người nông dân: Tác phẩm thể hiện sự đồng cảm sâu sắc của nhà văn Nam Cao đối với số phận người nông dân Việt Nam, những người phải chịu đau khổ, nghèo đói trong xã hội cũ.
* Đề cao giá trị nhân phẩm: Mặc dù hoàn cảnh khắc nghiệt, Lão Hạc vẫn giữ vững lòng tự trọng, trở thành một biểu tượng cho giá trị nhân phẩm của con người.
Kết bài:
“Lão Hạc” là một tác phẩm văn học kinh điển của Việt Nam, mang đến cho người đọc cái nhìn sâu sắc về bi kịch của người nông dân trong xã hội cũ. Thông qua hình ảnh lão Hạc, nhà văn Nam Cao không chỉ tố cáo sự bất công, tàn khốc của xã hội mà còn tôn vinh giá trị nhân phẩm của con người, để lại một dấu ấn khó phai trong lòng bạn đọc.