Khát vọng làm người của Chí Phèo: Tiếng kêu bi thương của số phận
Trong tác phẩm “Chí Phèo” của Nam Cao, nhân vật Chí Phèo hiện lên như một tiếng kêu bi thương về khát vọng làm người của một số phận bất hạnh. Sinh ra trong nghèo đói, chịu đựng sự tàn ác của xã hội phong kiến, Chí Phèo trở thành một gã lưu manh, bị cả làng Vũ Đại ruồng bỏ.
Khát vọng làm người của Chí Phèo được thể hiện rõ nhất qua lời thoại của hắn với Thị Nở: “Tao muốn làm người lương thiện”. Câu nói ấy như một lời van nài tuyệt vọng, một tiếng kêu cầu cứu của một con người bị chà đạp đến tận cùng. Chí Phèo hiểu rằng, hắn không phải sinh ra để làm kẻ lưu manh, hắn cũng mong muốn được sống một cuộc sống bình thường, có tình yêu, có sự tôn trọng của mọi người.
Nhưng số phận trớ trêu đã đẩy Chí Phèo vào con đường cùng. Bị cường hào bắt đi lính, rồi bị tù đày, Chí Phèo trở về làng với một ngoại hình gớm ghiếc và một tâm hồn đầy thù hận. Xã hội không chấp nhận hắn, đẩy hắn càng lún sâu vào vũng lầy tội lỗi.
Thế nhưng, sâu thẳm bên trong Chí Phèo vẫn cháy lên ngọn lửa khát vọng làm người. Sự xuất hiện của Thị Nở đã đánh thức tia hy vọng nhỏ nhoi trong trái tim hắn. Trong khoảnh khắc ngắn ngủi bên người đàn bà xấu xí, yếu đuối ấy, Chí Phèo đã cảm nhận được tình yêu và sự che chở. Hắn khao khát được ở bên Thị Nở, được xây dựng một mái ấm gia đình, được làm một người nông dân bình thường.
Nhưng khát vọng của Chí Phèo một lần nữa bị dập tắt. Xã hội lạnh lẽo, tàn ác đã không cho phép hắn được làm người. Khi Chí Phèo giết Bá Kiến – kẻ đã cướp đi hạnh phúc của hắn, hắn cũng tự kết liễu cuộc đời mình.
Cái chết của Chí Phèo là một lời tố cáo đanh thép xã hội phong kiến thối nát, coi thường con người. Nó cũng là lời bi thương cho những khát vọng làm người không bao giờ được thực hiện.
Khát vọng làm người của Chí Phèo là một chủ đề vừa đau đớn vừa nhân văn. Nó nhắc nhở chúng ta về giá trị của sự công bằng, tình yêu thương và quyền được sống một cuộc sống có ý nghĩa. Di sản của “Chí Phèo” vẫn còn vang vọng đến ngày nay, một lời nhắc nhở không ngừng về sự đấu tranh không mệt mỏi của những số phận bất hạnh để được công nhận và được sống đúng với bản chất con người của họ.